Cukai pendapatan individu ialah cukai yang dikenakan ke atas pendapatan yang diperoleh oleh individu dalam tempoh setahun. Namun, tidak semua orang perlu membayar cukai pendapatan ini.
Terdapat beberapa syarat yang menentukan sama ada seseorang individu perlu atau tidak untuk membayar cukai. Cukai ini biasanya dikenakan kepada mereka yang mempunyai pendapatan melebihi ambang tertentu yang ditetapkan oleh Lembaga Hasil Dalam Negeri (LHDN).
Artikel ini akan menjelaskan siapa yang layak dikenakan cukai pendapatan individu di Malaysia dan faktor-faktor yang mempengaruhi kelayakan tersebut.
.
1. Individu Berpendapatan Melebihi Had Minimum
.
Secara umumnya, hanya individu yang pendapatan tahunannya melebihi jumlah tertentu akan dikenakan cukai. Ambang minimum ini berbeza-beza bergantung kepada perubahan yang diumumkan oleh kerajaan dalam bajet tahunan.
Sebagai contoh, jika pendapatan seseorang individu dalam setahun melebihi RM34,000 selepas penolakan KWSP (Kumpulan Wang Simpanan Pekerja) dan beberapa pelepasan cukai lain, mereka perlu mengemukakan Borang Nyata Cukai Pendapatan dan mungkin perlu membayar cukai jika jumlah tersebut dikenakan kadar cukai yang positif.
Pendapatan yang dikira untuk tujuan cukai ini merangkumi pelbagai sumber termasuk gaji, bonus, elaun, faedah daripada pelaburan, keuntungan perniagaan, sewa hartanah, dan lain-lain pendapatan yang sah.
.
2. Warganegara dan Penduduk Tetap Malaysia
.
Di Malaysia, cukai pendapatan individu dikenakan ke atas warganegara dan penduduk tetap Malaysia yang tinggal di dalam negara sekurang-kurangnya 182 hari dalam setahun. Individu yang memenuhi syarat ini dianggap sebagai pemastautin untuk tujuan cukai dan perlu melaporkan pendapatan mereka kepada LHDN, sama ada mereka bekerja di sektor awam, swasta, atau sebagai usahawan.
Warganegara Malaysia yang tinggal di luar negara untuk tempoh yang panjang mungkin dikecualikan daripada cukai pendapatan di Malaysia, bergantung kepada tempoh dan tujuan mereka menetap di luar negara serta sumber pendapatan mereka.
Bagi pekerja asing yang bekerja di Malaysia dan memenuhi syarat tempoh pemastautin, mereka juga perlu membayar cukai pendapatan ke atas pendapatan yang diperoleh di negara ini.
.
3. Individu yang Menjalankan Perniagaan atau Perdagangan
.
Individu yang menjalankan perniagaan atau perdagangan turut dikenakan cukai pendapatan, selagi perniagaan atau perdagangan tersebut menghasilkan keuntungan yang melebihi had minimum cukai.
Cukai dikenakan ke atas keuntungan bersih yang diperoleh selepas mengambil kira perbelanjaan operasi perniagaan, perbelanjaan yang boleh dituntut sebagai pelepasan, serta sebarang potongan lain yang sah.
Sebagai contoh, seorang usahawan atau peniaga yang menjana pendapatan yang tinggi dari perniagaan akan dikenakan cukai berdasarkan keuntungan bersih selepas segala perbelanjaan yang layak ditolak.
Perniagaan yang dijalankan secara sambilan atau sebagai sumber pendapatan tambahan juga tetap dianggap layak untuk dikenakan cukai jika keuntungan bersih mencapai ambang minimum yang telah ditetapkan oleh LHDN.
.
4. Individu dengan Pendapatan dari Pelbagai Sumber
.
Individu yang memperoleh pendapatan daripada pelbagai sumber seperti gaji, pelaburan, dan sewaan juga dikehendaki membayar cukai pendapatan sekiranya jumlah keseluruhan pendapatan mereka melebihi had minimum yang ditetapkan.
Sebagai contoh, seseorang yang bekerja sepenuh masa dan pada masa yang sama mempunyai pelaburan yang memberi pulangan atau memiliki hartanah yang disewakan akan menggabungkan kesemua pendapatan ini dalam pengiraan cukai.
Pendapatan seperti faedah daripada simpanan tetap, dividen daripada saham, dan royalti juga dianggap sebagai sumber pendapatan yang dikenakan cukai. Semua jenis pendapatan ini perlu dilaporkan dalam Borang Nyata Cukai Pendapatan bagi memastikan cukai yang dikenakan adalah tepat dan selaras dengan pendapatan sebenar individu.
.
5. Individu yang Menerima Pendapatan Sekali Sepanjang Tahun
.
Selain daripada pendapatan bulanan atau pendapatan berulang, individu yang menerima pendapatan dalam bentuk pembayaran sekali sahaja, seperti pampasan, komisen besar, atau hadiah yang dianggap sebagai pendapatan, mungkin turut dikenakan cukai.
Sebagai contoh, komisen jualan yang diterima oleh seorang ejen hartanah atau pampasan besar bagi seorang pekerja yang ditamatkan perkhidmatan mungkin akan dikenakan cukai, bergantung kepada jumlah dan sifat pembayaran tersebut.
.
6. Pengecualian untuk Beberapa Kategori
Walaupun begitu, terdapat beberapa kategori individu yang mungkin dikecualikan daripada membayar cukai pendapatan. Golongan yang berpendapatan rendah, mereka yang berpendapatan di bawah had minimum, atau mereka yang menikmati pengecualian tertentu seperti warga emas dan individu yang mempunyai pelepasan cukai kesihatan mungkin tidak perlu membayar cukai.
Di Malaysia, pengecualian atau pelepasan cukai tertentu seperti pelepasan pendidikan, insurans, perubatan, dan lain-lain boleh membantu mengurangkan jumlah pendapatan bercukai, dan seterusnya meringankan beban cukai individu yang layak.
.
Kesimpulan
.
Secara ringkasnya, cukai pendapatan individu di Malaysia dikenakan ke atas mereka yang mempunyai pendapatan melebihi ambang minimum yang ditetapkan oleh kerajaan.
Syarat utama untuk dikenakan cukai termasuk mempunyai pendapatan dari pelbagai sumber yang melebihi had minimum, memenuhi syarat tempoh pemastautin, dan memperoleh keuntungan daripada perniagaan.
Pengecualian dan pelepasan tertentu turut disediakan oleh kerajaan bagi mengurangkan beban cukai terutamanya bagi golongan yang kurang berkemampuan.
Maka, penting bagi setiap individu yang mempunyai pendapatan untuk memahami kewajipan cukai mereka. Melalui kesedaran dan pematuhan terhadap tanggungjawab cukai ini, kita bukan sahaja mengelakkan denda atau penalti, tetapi juga menyumbang kepada pembangunan negara.