Cukai pendapatan individu merupakan cukai yang dikenakan oleh kerajaan ke atas pendapatan yang diperoleh oleh individu, sama ada dalam bentuk gaji, keuntungan perniagaan, faedah daripada pelaburan, atau sumber pendapatan lain.
Cukai ini merupakan salah satu cara kerajaan memperoleh pendapatan untuk membiayai pelbagai kemudahan awam dan perkhidmatan yang disediakan untuk rakyat. Dengan adanya cukai pendapatan, kerajaan dapat menjalankan program pembangunan negara, membina infrastruktur, menyediakan pendidikan, perkhidmatan kesihatan, dan sebagainya.
.
Jenis-Jenis Pendapatan Yang Dikenakan Cukai
.
Pendapatan yang dikenakan cukai ini tidak terhad kepada gaji semata-mata. Berikut adalah beberapa jenis pendapatan yang dianggap layak dikenakan cukai:
- Pendapatan daripada pekerjaan – Ini merangkumi gaji bulanan, bonus, elaun, dan apa-apa manfaat tambahan yang diperoleh daripada majikan.
- Keuntungan perniagaan atau perdagangan – Bagi individu yang menjalankan perniagaan, keuntungan bersih yang diperoleh dianggap sebagai pendapatan yang boleh dikenakan cukai.
- Pendapatan daripada pelaburan – Ini termasuk faedah daripada simpanan bank, keuntungan saham, dividen, serta hasil daripada sewa harta.
- Pendapatan lain – Termasuk royalti, faedah pinjaman, pampasan, dan lain-lain bentuk pendapatan yang tidak termasuk dalam kategori di atas.
Setiap jenis pendapatan ini akan dijumlahkan dan dikira sebagai jumlah pendapatan tahunan seseorang individu. Dari sini, pihak Lembaga Hasil Dalam Negeri (LHDN) akan menentukan jumlah cukai yang perlu dibayar berdasarkan kadar cukai yang telah ditetapkan.
.
Cara Pengiraan Cukai Pendapatan Individu
.
Pengiraan cukai pendapatan individu di Malaysia adalah berdasarkan kadar cukai progresif. Maksudnya, semakin tinggi pendapatan individu, semakin tinggi kadar cukai yang dikenakan. Kadar cukai ini biasanya ditetapkan dalam julat tertentu, bergantung kepada jumlah pendapatan tahunan seseorang.
Sebagai contoh, pendapatan sehingga RM5,000 mungkin dikenakan kadar cukai yang rendah atau sifar, manakala pendapatan melebihi had tertentu akan dikenakan kadar yang lebih tinggi. Kadar cukai ini berbeza-beza mengikut kategori pendapatan, dan kadar ini akan dikemas kini dari semasa ke semasa oleh kerajaan dalam bajet tahunan negara.
Setiap individu yang layak dikenakan cukai perlu melaporkan pendapatan mereka kepada LHDN melalui borang BE (untuk individu tanpa perniagaan) atau borang B (untuk individu yang menjalankan perniagaan). LHDN kemudian akan menilai jumlah pendapatan, menolak pelepasan cukai yang layak, dan mengira jumlah cukai yang perlu dibayar.
.
Pelepasan dan Rebat Cukai
Bagi meringankan beban cukai individu, kerajaan menyediakan pelbagai pelepasan dan rebat cukai yang boleh dituntut oleh pembayar cukai. Pelepasan ini termasuk perbelanjaan ke atas:
.
- Pendidikan (diri sendiri atau anak-anak)
- Insurans nyawa dan perubatan
- Perubatan bagi ibu bapa
- Perbelanjaan pembelian komputer
- Sumbangan kepada organisasi kebajikan yang diiktiraf
.
Dengan menuntut pelepasan cukai, seseorang itu dapat mengurangkan jumlah pendapatan yang dikenakan cukai, sekaligus mengurangkan jumlah cukai yang perlu dibayar. Selain itu, rebat cukai seperti rebat zakat juga boleh dituntut oleh individu Muslim bagi mengurangkan beban cukai.
.
Kepentingan Membayar Cukai Pendapatan
.
Membayar cukai pendapatan bukan sahaja menjadi kewajipan sebagai rakyat yang patuh undang-undang, tetapi juga membantu menyokong pembangunan negara. Dengan cukai yang dikutip, kerajaan dapat melaksanakan pelbagai projek pembangunan yang memberi manfaat kepada semua lapisan masyarakat.
Selain itu, bayaran cukai yang konsisten juga mengelakkan daripada dikenakan denda atau penalti oleh LHDN yang boleh dikenakan sekiranya gagal membayar cukai dalam tempoh yang ditetapkan.
.
Kesimpulan
.
Cukai pendapatan individu adalah komponen penting dalam sistem kewangan negara. Ia memastikan bahawa setiap individu yang berpendapatan menyumbang kepada pembangunan negara melalui pembayaran cukai.
Bagi individu yang mempunyai pendapatan, adalah penting untuk memahami asas cukai pendapatan dan mematuhi undang-undang berkaitan. Membayar cukai bukan sekadar kewajipan tetapi juga satu tanggungjawab sosial yang memastikan kelangsungan dan kemajuan negara.